اندازه دور سر نوزاد

پزشک نوزاد شما از بدو تولد تا دو سالگی، اندازه دور سر نوزاد را اندازه‌گیری و ثبت خواهد کرد. دور سر نوزاد یکی از اولین اندازه‌گیری‌هایی است که پزشکان انجام می‌دهند. پزشکان این اندازه‌گیری را “دور سر جلو به عقب” (OFC) می‌نامند و این اندازه‌گیری نشان‌دهنده توسعه مغز نوزاد شما است. این اندازه‌گیری بخش مهمی از مراقبت‌های بهداشتی نوزادان است، زیرا رشد سر نوزاد نشان‌دهنده توسعه سیستم عصبی مرکزی او است. اعداد خارج از محدوده‌های طبیعی، یا تغییرات ناگهانی در اندازه دور سر نوزاد، می‌تواند پزشک نوزاد شما را از وجود مشکلات احتمالی آگاه کند.

متوسط اندازه دور سر نوزاد چقدر است؟

میانگین دور سر نوزاد تازه متولد شده حدود 34.2 سانتی‌متر است. در یک ماهگی، این اندازه حدود 36.9 سانتی‌متر است. سر (و بدن) پسرها کمی بزرگتر است، اما تفاوت آن با دخترها کمتر از1 سانتی‌متر است.

اندازه طبیعی دور سر نوزاد چقدر است؟

هیچ عدد واحدی برای تعریف اندازه دور سر طبیعی نوزاد در یک سن خاص وجود ندارد، اما نمودارهایی وجود دارد که محدوده‌ها را ارائه می‌دهند. این نمودارها میانگین دور سر یک پسر یا دختر را در یک سن خاص نشان می‌دهند و به پزشک نوزاد شما امکان مقایسه اندازه سر نوزاد با میانگین و همچنین با رشد نوزاد در طول زمان را می‌دهند. محدوده طبیعی معمولاً بین صدک ۵ تا ۹۵ تعریف می‌شود.

بنابراین، اگر اندازه دور سر نوزاد شما در صدک ۵۰ باشد، یعنی دور سر او به اندازه میانگین است. اگر عدد او در صدک ۳۰ قرار بگیرد، به این معنی است که ۳۰ درصد نوزادان همسن دور سر کمتری دارند و ۷۰ درصد دور سر بزرگتری دارند.

پزشکان اغلب برای نوزادان زودرس از نمودارهای منحنی مخصوص نوزادان زودرس استفاده می‌کنند.

اولین اندازه ‌گیری دور سر نوزاد چه زمانی انجام می‌شود؟

اولین باری که دور سر نوزاد اندازه‌ گیری می‌شود، بلافاصله پس از تولد است. کارکنان پزشکی این اندازه‌ گیری را سریعاً انجام می‌دهند زیرا نمودارهای مورد استفاده برای مقایسه، بر اساس اندازه‌ گیری نوزادان قبل از ۲۴ ساعتگی توسعه یافته‌اند. در هنگام تولد، سر نوزاد ۲۵ درصد از اندازه سر بزرگسالی آینده او است و تا سن ۳ سالگی، مغز به ۸۰ درصد از اندازه بزرگسالی خود را می‌رسد.

از آنجا که تولد تا ۳ سالگی دوره رشد سریع مغز است، پزشک نوزاد شما در هر ویزیت از نوزاد و کودک، تا سن ۲ سالگی، دور سر او را اندازه ‌گیری خواهد کرد. دور سر همچنین در کودکان بزرگتر با رشد غیرطبیعی نیز اندازه‌گیری می‌شود.

پزشک این عدد را همراه با قد و وزن او در نمودار رشد نوزاد شما وارد می‌کند. هر بار که اندازه‌گیری انجام می‌شود، پزشک نوزاد شما این اندازه را با اندازه‌گیری‌های قبلی نوزاد شما و با محدوده‌های طبیعی برای جنس و سن کودک شما مقایسه خواهد کرد.

شما هم می‌توانید در خانه دور سر نوزاد خود را اندازه‌گیری کنید، اما این کار لازم نیست چون پزشک نوزاد شما به طور منظم اندازه‌گیری و ثبت اعداد را انجام می‌دهد و انجام دقیق آن سخت است.

چه زمانی باید نگران اندازه دور سر نوزاد باشم؟

اگر دور سر نوزاد شما برای سن و جنس او خارج از محدوده طبیعی باشد، پزشک او می‌خواهد مشکلات احتمالی را بررسی کند.

اگر دور سر نوزاد شما خیلی کوچکتر از میانگین باشد، ممکن است نشانه‌ای باشد که رشد مغز او متوقف شده یا به درستی رشد نمی‌کند. این اتفاق ممکن است به دلیل عفونت یا شرایط ژنتیکی باشد. اگر نوزاد شما میکروسفالی (نام علمی برای سر بسیار کوچک) داشته باشد، پزشک نوزاد شما احتمالاً شما را به یک متخصص مغز و اعصاب کودکان یا جراح مغز و اعصاب ارجاع می‌دهد.

اگر دور سر نوزاد شما خیلی بزرگتر از مقدار میانگین باشد، ممکن است نشانه‌ای از هیدروسفالی باشد که تجمع مایع درون و اطراف مغز است. این حالت نادر می‌تواند فشار درون سر نوزاد شما را افزایش دهد. علل دیگر اندازه بزرگ سر وجود تومورهای مغزی یا شرایط ژنتیکی است. باز هم، شما به یک متخصص مغز و اعصاب کودکان یا جراح مغز و اعصاب ارجاع داده خواهید شد تا شرایط تشخیص داده و درمان شود.

نمودار اندازه دور سر نوزاد

این‌ها اعدادی هستند که پزشک نوزاد شما برای مقایسه اندازه دور سر نوزاد شما با محدوده‌های میانگین از آن ها استفاده می‌کند. پزشکان از نمودارهای توسعه یافته توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO) برای نوزادان از بدو تولد تا ۲۴ ماهگی استفاده می‌کنند. برای سنین ۲ تا ۳ سال، پزشکان از نمودارهای توسعه یافته توسط مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) استفاده می‌کنند.

توجه داشته باشید که تغییر از اعداد WHO به CDC در ۲ سالگی کاملاً یکپارچه نیست (زیرا WHO و CDC از استانداردهای مختلفی استفاده می‌کنند)، اما این تغییرات به اندازه کافی به یکدیگر نزدیک هستند که پزشکان بتوانند به طور مؤثر به رسم نمودار ادامه دهند.

اندازه دور سر دختران از بدو تولد تا ۲۴ ماهگی

جدول رشد هفتگی اندازه دور سر دختران

جدول رشد ماهانه اندازه دور سر دختران

اندازه  رشد دور سر پسران  از بدو تولد تا ۲۴ ماهگی

جدول رشد هفتگی اندازه دور سر پسران

جدول رشد ماهانه اندازه دور سر پسران

جدول رشد اندازه دور سر دختران از ۲ تا ۳ سالگی

جدول رشد اندازه دور سر پسران از ۲ تا ۳ سالگی

پزشک نوزاد شما همچنین قد و وزن او را نیز ثبت خواهد کرد. توجه داشته باشید که درک رشد و توسعه نوزاد شما بیش از ثبت اعداد است.

سوالات متداول