خوردن انبه در بارداری معمولا بی خطر است؛ به شرط آنکه اصل «تعادل در مصرف» را رعایت کنید. انبه میوه ای سرشار از مواد مغذی است، اما مقدار قابل توجهی قند طبیعی نیز دارد. بنابراین، اگر به مشکلاتی مانند دیابت بارداری یا محدودیت های غذایی خاص دچار هستید، حتما قبل از افزودن انبه به رژیم بارداری تان با پزشک خود مشورت کنید. در این مقاله نکات کاربردی و مفیدی را در مورد مصرف انبه در این دوران توضیح خواهیم داد.
فواید خوردن انبه در بارداری چیست؟
انبه سرشار از مواد مغذی ضروری در دوران بارداری است. یکی از مهم ترین این مواد، اسیدفولیک (فولات) است که نقش اساسی در رشد و تکامل سالم جنین دارد و از نقص های مادرزادی لوله عصبی جلوگیری می کند.
برخی از دیگر فواید انبه در بارداری عبارت اند از:
- ویتامین C موجود در انبه به جذب بهتر آهن از منابع دیگر کمک می کند؛ که برای پیشگیری از کم خونی در بارداری بسیار مفید است.
- انبه دارای فیبر طبیعی است که به کاهش یبوست، یکی از مشکلات شایع دوران بارداری، کمک می کند.
- این میوه همچنین منبع خوب انرژی و دارای آنتی اکسیدان های مفید است که از بدن در برابر آسیب های سلولی محافظت می کنند.
- انبه کالری نسبتا بالایی دارد، بنابراین می تواند میان وعده ای عالی در سه ماهه سوم بارداری باشد؛ زمانی که بدن به کالری بیشتری نیاز دارد.
نکته مفید: اگر در بارداری دلتان خوراکی های شیرین می خواهد، انبه ی رسیده با طعم شیرین و دلچسب خود می تواند جایگزین سالمی برای کیک، شیرینی یا بستنی باشد. ضمن اینکه قند طبیعی آن می تواند انرژی فوری و مفیدی برایتان فراهم کند.
یادتان باشد مثل هر خوراکی دیگری، مصرف انبه هم باید در حد اعتدال باشد.
انبه چه ویتامین ها و مواد مغذی دارد؟
ترکیب غذایی انبه ممکن است با توجه به نوع، محل کشت و میزان رسیدگی میوه کمی متفاوت باشد، اما به طور کلی این میوه حاوی ترکیبات بسیار مفیدی است که در دوران بارداری ارزش بالایی دارند:
ویتامین ها:
- ویتامین C
- ویتامین A
- ویتامین E
- ویتامین K
- ویتامین B6
- فولات (اسید فولیک)
- تیامین (B1)
- ریبوفلاوین (B2)
- نیاسین (B3)
- کولین
مواد معدنی:
- آهن
- پتاسیم
- منیزیم
- مس
آنتی اکسیدان ها:
- بتاکاروتن (پیش ساز ویتامین A)
دانستنی: مصرف منظم غذاهای حاوی آنتی اکسیدان مانند انبه در بارداری می تواند به کاهش استرس اکسیداتیو در این دوران کمک کند که برای سلامت مادر و رشد بهتر جنین مفید است.
آیا انبه نارس برای تهوع صبحگاهی بارداری مفید است؟
در بسیاری از فرهنگ های سنتی، از جمله ایران و هند، انبه نارس (سبز) به عنوان درمان خانگی برای رفع حالت تهوع و ویار بارداری شناخته می شود. طعم ترش و گس آن نه تنها به کاهش تهوع صبحگاهی کمک می کند، بلکه خوردن انبه در بارداری می تواند هوس های غذایی یا احساس مزه ی بد دهان را هم کاهش دهد.
البته باید توجه داشته باشید که انبه نارس، در برخی افراد ممکن است باعث دل درد یا تحریک معده شود، بنابراین اگر معده حساسی دارید، بهتر است آن را با احتیاط مصرف کنید یا با پزشک مشورت نمایید.
آیا خوردن انبه نارس یا بیش از حد می تواند مضر باشد؟
مثل هر چیز دیگری، بهتر است در مصرف انبه زیاده روی نکنید. معمولا خوردن یک یا دو تکه کوچک انبه در روز مشکلی ایجاد نمی کند. اما مصرف زیاد انبه های کاملا نارس، به خصوص انبه های خیلی سبز، ممکن است باعث سوزش معده، ترش کردن، سوءهاضمه یا تحریک گلو شود. همچنین، برخی از افراد ممکن است به ترکیبات شیمیایی موجود در انبه حساسیت داشته باشند و دچار آلرژی شوند.
آیا نوشیدن آب انبه در بارداری بی خطر است؟
نوشیدن یک لیوان آب انبه در بارداری، اگر تازه و بدون شکر باشد. به صورت گاه به گاه معمولا بی ضرر است. بهتر است آب انبه را خودتان در خانه درست کنید تا مطمئن باشید هیچ ماده افزودنی، شیرین کننده مصنوعی، نگهدارنده یا رنگ خوراکی غیرمجاز نداشته باشد.
آب انبه های صنعتی یا آماده که در بازار به فروش می رسند، معمولا حاوی شکر افزوده، مواد نگهدارنده، طعم دهنده مصنوعی و رنگ های خوراکی هستند که در دوران بارداری توصیه نمی شوند. همچنین بهتر است از آب انبه ها یا نوشیدنی های مبتنی بر انبه که در رستوران ها، دست فروشی ها یا تهیه کنندگان خیابانی عرضه می شود، پرهیز کنید زیرا ممکن است از نظر بهداشتی شرایط مناسبی نداشته باشند.
اما توجه کنید که برخلاف خود میوه انبه، نوشیدنی های آن معمولا فاقد فیبر هستند که در جلوگیری از یبوست و بهبود هضم غذا نقش مهمی دارد. همچنین، آب میوه ها می توانند باعث افزایش سریع قند خون شوند.
مصرف زیاد آب انبه در بارداری چه عوارضی دارد؟
مصرف بیش از حد آب انبه ممکن است باعث افزایش وزن ناسالم در دوران بارداری شود، به خصوص اگر به همراه سایر غذاهای مغذی متعادل مصرف نشود.
خوردن ترشی انبه در بارداری مضر است یا مفید؟
ترشی انبه یکی دیگر از خوراکی های محبوب در بسیاری از خانواده هاست. مانند انبه نارس، بسیاری از زنان باردار معتقدند که ترشی انبه در بارداری می تواند هوس های غذایی این دوران را برآورده کند.
شما می توانید مقدار کمی از ترشی مورد علاقه تان را مصرف کنید، به شرط اینکه در هر وعده غذایی آن را نخورید. ترشی ها معمولا دارای مقدار زیادی نمک و روغن هستند. اگر فشار خون بالا دارید یا در معرض ابتلا به آن هستید، باید مصرف نمک را محدود کنید. مصرف زیاد نمک در بارداری ممکن است باعث نفخ و احتباس مایعات شود.
همچنین، برخی ترشی ها مقدار زیادی ادویه دارند. گرچه مصرف متعادل ادویه در بارداری معمولا بی خطر است، اما بعضی زنان ممکن است به دلیل مصرف خوراکی های تند دچار سوزش معده، ترش کردن یا اسهال شوند. پس به واکنش بدن تان دقت کنید و در صورت بروز ناراحتی از خوردن ترشی خودداری کنید.
اگر ترشی را در خانه درست می کنید، اطمینان حاصل کنید که آن را در ظروف دربسته و بهداشتی نگهداری کرده اید تا ریسک بیماری های ناشی از غذا کاهش یابد. اگر از ترشی های کارخانه ای استفاده می کنید، از برندهای معتبر با کیفیت بالا خرید کنید و همیشه تاریخ مصرف و مواد تشکیل دهنده را بررسی نمایید.
روزانه مصرف چند عدد انبه در بارداری توصیه می شود؟
هرچند می توانید از انبه لذت ببرید، اما نباید آن را در سه وعده غذایی روزانه تان بگنجانید! معمولا مصرف یک یا دو وعده کوچک انبه در بارداری در روز کافی و مناسب است، به شرط آنکه مشکلی از نظر سلامتی یا رژیم غذایی نداشته باشید.
فراموش نکنید که انواع خشک شده انبه، مربا، ترشیجات، آبنبات و ژله انبه (آم پاپاد) نیز حاوی شیرین کننده های اضافی هستند، پس بهتر است آنها را فقط گهگاه مصرف کنید.
سعی کنید انبه را بخشی از یک برنامه غذایی متعادل دوران بارداری قرار دهید و انواع دیگر میوه ها و غذاهای مغذی را نیز در رژیم تان بگنجانید تا طیف کاملی از ویتامین ها و مواد معدنی را دریافت کنید.
همچنین، مشورت با پزشک برای تعیین مقدار و نحوه مصرف مناسب انبه، همیشه ایده ی خوبی است.
آیا خوردن انبه در اوایل بارداری ممکن است باعث سقط جنین شود؟
بسیاری معتقدند انبه غذایی گرم است و باعث افزایش حرارت بدن می شود که این افزایش حرارت با خوردن انبه در بارداری می تواند منجر به سقط جنین یا زایمان زودرس شود.
افزایش دمای مرکزی بدن در بارداری خصوصا در سه ماهه اول ممکن است برای جنین خطرناک باشد. با این حال، هیچ تحقیقی نشان نداده است که خوردن انبه یا سایر غذاها بتواند دمای بدن را آنقدر بالا ببرد که چنین ضرری ایجاد کند.
اگر خودتان احساس راحتی نمی کنید، می توانید در سه ماهه اول مصرف انبه در بارداری را کاهش داده یا به کلی کنار بگذارید و حتما در این زمینه با پزشک تان مشورت کنید.
در هر صورت، از خوردن انبه های خارج از فصل پرهیز کنید زیرا ممکن است با استفاده از مواد شیمیایی مانند کلسیم کارباید رسیده شده باشند که می تواند خطرات جدی برای مادر و جنین داشته باشد.
عوارض مصرف انبه های رسیده با مواد شیمیایی چیست؟
انبه های رسیده با روش های مصنوعی معمولا به این دلیل عرضه می شوند که میوه ها زودتر برسند و سریع تر به فروش برسند. کلسیم کارباید رایج ترین ماده ای است که برای این کار استفاده می شود اما طبق قوانین بهداشت غذایی در بسیاری کشورها، از جمله ایران و هند، استفاده از این ماده ممنوع است.
سازمان های بهداشتی هشدار داده اند که کلسیم کارباید می تواند مشکلات جدی سلامتی ایجاد کند.
این ماده شیمیایی ممکن است حاوی مقادیری از آرسنیک و فسفر باشد که برای مادر و جنین سمی است.
برخی از عوارض خوردن میوه های رسیده به صورت مصنوعی عبارتند از:
- مشکلات گوارشی مانند درد معده و استفراغ
- سردرد و سرگیجه
- خواب آلودگی و سردرگمی
- ضعف عمومی و خشکی دهان
- تحریکات عصبی و تغییرات خلقی
- مشکل در بلعیدن
- زخم های دهانی و پوستی
- تشنج
- حس سوزن سوزن شدن، کرختی یا بی حسی در دست ها و پاها
نکات مهم هنگام خرید و مصرف انبه در بارداری
برای اینکه مطمئن شوید انبه ای که خریداری می کنید به صورت طبیعی رسیده است و با مواد شیمیایی رسیده نشده، به این نشانه ها توجه کنید:
- انبه هایی که به صورت مصنوعی رسیده اند ممکن است پوششی خاکستری-سفید یا سیاه رنگ و پودری داشته باشند.
- بوی سیر یا بوی تند و غیرطبیعی از آنها به مشام برسد.
- از بیرون کاملا رسیده به نظر برسند اما داخل آن سفت و نارس باشد.
- طعم بی مزه یا پس طعمی عجیب و نامطبوع داشته باشند.
- ماندگاری کوتاهی داشته باشند و خیلی زود لکه های سیاه یا علائم کپک زدگی نشان دهند.
- بافت نرم و لهیده داشته باشند.
- رنگ زرد یکدست داشته باشند و همه انبه های یک بسته مشابه به نظر برسند.
اگر مطمئن نیستید که انبه ای که دارید به صورت طبیعی رسیده یا به صورت مصنوعی، می توانید این نکات را رعایت کنید تا از تماس با مواد سمی جلوگیری شود:
- انبه ها را خوب بشویید: پس از بازگشت از بازار یا محل خرید، انبه ها را کامل بشویید و سریع خشک کنید. اگر انبه را از طریق سفارش اینترنتی یا تحویل در خانه دریافت کرده اید، همین کار را انجام دهید. این کار کمک می کند تا باقی مانده مواد شیمیایی روی پوست میوه یا آلودگی های احتمالی خاک مانند لیستریا پاک شود. همچنین این کار باعث تمیزی یخچال و جلوگیری از انتقال آلودگی به سایر مواد غذایی می شود.
- پوست انبه را نخورید: پس از شستن انبه، پوست آن را جدا کرده و فقط گوشت میوه را مصرف کنید. پوست انبه حاوی ماده ای به نام اوروشیول است که در گیاهانی مثل پیچک سمی و بلوط سمی نیز وجود دارد. این ماده می تواند واکنش های حساسیتی مانند خارش، تورم و جوش های پوستی ایجاد کند.
- قبل و بعد از دست زدن به انبه ها، دست هایتان را بشویید: دستان خود و همچنین ابزارهایی مانند چاقو یا تخته برش که با انبه در تماس بوده اند را با آب گرم و صابون بشویید تا از انتقال میکروب جلوگیری شود.
- مراقب هنگام خوردن انبه بیرون از خانه باشید: در دوران بارداری بهتر است مراقبت بیشتری داشته باشید. از خوردن خوراکی هایی مثل «چات انبه»، سالاد میوه یا نوشیدنی های انبه ای که در دست فروشی ها و مکان های نامطمئن فروخته می شوند، خودداری کنید چون نمی توان از سلامت و بهداشت آنها اطمینان داشت.
سخنی از نی نی تینی
انبه می تواند یک انتخاب خوشمزه و مغذی در دوران بارداری باشد، اما همیشه رعایت اعتدال مهم است. مصرف روزانه یک یا دو برش کوچک انبه در بارداری، به شرط نداشتن مشکلات سلامتی مثل دیابت بارداری، معمولا بی خطر و مفید است. حتما انبه ها را به خوبی بشویید و از مصرف انبه های غیرطبیعی یا پوست آنها خودداری کنید. اگر درباره شرایط خاص خود سوال یا نگرانی دارید، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. یک رژیم متعادل و متنوع بهترین راه برای سلامت شما و رشد سالم نوزادتان است.
اگر شما هم تجربه یا سوالی درباره خوردن انبه یا سایر میوه ها در دوران بارداری دارید، خوشحال می شویم در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید. همچنین اگر دستور پخت یا راهکار خاصی می شناسید، آن را برای دیگر مادران به اشتراک بگذارید تا همه از اطلاعات مفید بهره مند شوند.
