نوزادان ممکن است در مواجهه با افراد جدید و حتی افراد آشنا بسیار وابسته و مضطرب شوند و اگر ناگهان یک غریبه به آن ها نزدیک شود، ممکن است گریه کنند. اگرچه ممکن است این موضوع برای شما به عنوان والدین او ناخوشایند باشد، اما در واقع بخشی طبیعی از روند رشد نوزاد است. اضطراب از غریبه ها زمانی رخ می‌دهد که نوزاد شما به یک مرحله مهم از رشد رسیده است: او اکنون قادر است بین افرادی که به خوبی می‌شناسد و افرادی که نمی‌شناسد، تفاوت قائل شود.
این ممکن است برای شما شوکه‌کننده باشد که چطور نوزاد شما که به افرادی که قبلا ندیده بوده لبخند می‌زد، حالا وقتی کسی به او سلام می‌کند، گریه می‌کند. نوزادان حتی در برابر افرادی که کاملاً غریبه نیستند نیز این واکنش را نشان می‌دهند: ممکن است حتی در برابر افرادی که قبلاً دیده‌اند و با آن ها وقت گذرانده‌اند، مانند خاله شما یا پرستاری که چند هفته پیش داشتید، این اتفاق بیفتد.
در واقع، یک دلیل تکاملی برای ترس نوزاد شما وجود دارد: در دوران انسان‌های نخستین، نوزادان برای بقا نیاز داشتند نزدیک به اعضای خانواده بمانند. افراد ناآشنا تهدید محسوب می‌شدند.
اضطراب از غریبه ها معمولاً در همان زمانی که اضطراب جدایی افزایش می‌یابد، توسعه می یابد و این دو به شدت مرتبط هستند. هر دو زمانی اتفاق می‌افتند که نوزادان به مراقبان اصلی خود وابستگی پیدا می‌کنند، مفهوم پایداری اشیا را درک می‌کنند (این که افراد وقتی دیده نمی‌شوند هم وجود دارند)، و تفاوت بین افراد آشنا و ناآشنا را می‌شناسند. در نهایت، کودک شما از هر دو اضطراب جدایی و ترس از غریبه‌ها گذر خواهد کرد.
اضطراب از غریبه ها کی شروع می‌شود؟
ترس از غریبه‌ها معمولاً در ۸ یا ۹ ماهگی شروع می‌شود، دقیقاً در همان زمانی که نوزاد شما قادر به تمایز بین آشنا و ناآشنا است. اما مدت زمان و شدت آن از کودکی به کودک دیگر متفاوت است. اضطراب از غریبه ها معمولاً تا زمانی که کودک شما ۲ تا ۳ ساله شود، پایان می‌یابد.
در این مدت، کودک شما ممکن است با شما باز و مهربان باشد، اما در برابر افرادی که نمی‌شناسد یا خوب نمی‌شناسد، مضطرب و وابسته شود. خویشاوندان ممکن است به شما بگویند که با بها دادن به ترس‌های نوزادتان او را لوس می‌کنید. اما اینطور نیست! این یک مرحله طبیعی از رشد کودک شیرخوار است. و وقتی نوزاد شما برای آرامش به شما می‌چسبد، نشان می‌دهد که او یک پیوند سالم با شما دارد.
اگرچه اضطراب از غریبه ها طبیعی است، اما اگر شدت آن تا حدود ۲ سالگی شروع به کاهش نکرد یا اگر به نظر می‌رسد بسیار شدید است، مثلاً اگر نوزاد شما آنقدر ناراحت شود که نتواند بدون حضور شما غذا بخورد، بنوشد یا برای خوابیدن آرام شود، با پزشک کودک خود صحبت کنید.
شواهدی وجود دارد که سطوح مزمن بالای ترس از غریبه‌ها یا افزایش ناگهانی سطح ترس از غریبه‌ها ممکن است با خطر بیشتر اضطراب در اوایل زندگی مرتبط باشد.
اگر فرزند من فقط مامان را بخواهد چه؟
نیازی به نگرانی نیست، این در واقع در بین کودکان کاملا رایج است. بیشتر نوزادان به مراقب اصلی خود وابستگی ویژه‌ای پیدا می‌کنند که اغلب مادر آن ها است. این عادت ممکن است با رشد به سمت دوران کودکی تغییر کند: تعجب نکنید اگر کودک شما بین افراد محبوب خود جابجا شود و بر تغییر پوشک یا خوابیدن توسط یک شخص خاص اصرار کند.
اضطراب از غریبه ها بخشی طبیعی از رشد عاطفی و اجتماعی کودک است. اما زمانی که نوزاد شما ۲۴ ساعت شبانه روز تنها شما را بخواهد، می‌تواند خسته کننده باشد. توصیه می شود که تا حد ممکن در مقابل تقاضاهای نوزادتان تسلیم نشوید.
سعی کنید همه مراقبان او را (از اعضای خانواده گرفته تا پرستار و همسرتان) در مراقبت‌ها و روتین‌های روزانه دخیل کنید. همیشه احساسات نوزاد خود را به رسمیت بشناسید.
در ادامه کارهایی که می‌توانید برای آسان‌تر کردن روند ترک نوزادتان با شریک یا مراقب دیگر انجام دهید برای شما آورده شده است.
- سعی کنید زمانی که نوزادتان استراحت کرده و سیر است، او را ترک کنید.
- خداحافظی‌ها را کوتاه، شیرین و مداوم نگه دارید. سپس از شخص دیگر بخواهید حواس نوزادتان را با چیزی مثل غذا یا اسباب‌بازی هنگام رفتن شما پرت کند.
- یک شیء آرام‌بخش مانند پتو یا عروسک به او معرفی کنید تا نوزاد در غیاب شما چیزی برای به آرامش رسیدن داشته باشد.
- وقتی می‌روید، به نوزادتان بگویید کجا می‌روید و این که حتما برمی‌گردید. ابتدا ممکن است متوجه نشوند، اما در نهایت خواهند فهمید.
- هرگز بدون خداحافظی و پنهانی نروید، این باعث می‌شود نوزادتان بیشتر بترسد که ناپدید شوید.
چگونه به کودک خود با ترس از غریبه ها کمک کنید
ممکن است ناراحت‌کننده باشد که وقتی نوزادتان را پیش مادربزرگ یا خویشاوند دیگری می برید، او به سمت شما برگردد. اما سعی کنید وقتی نوزادتان در آغوش شخص دیگری گریه می‌کند، ناراحت یا خجالت‌زده نشوید. کودک شما نیاز به صبر و درک شما دارد تا از این مرحله مهم رشد عبور کند.
برای آرام کردن نوزادتان، او را برگردانید و خودتان او را نگه دارید. اگر توضیح دهید که کودک شما در حال گذراندن یک مرحله طبیعی است، دوستان و خویشاوندان باید آن را درک کنند.
در ادامه روش‌های دیگری برای مقابله با اضطراب از غریبه ها آورده شده است.
- از دیگران بخواهید هنگام نزدیک شدن به نوزاد شما حرکاتشان آرام و ملایم باشد.
- از آنجا که نوزاد شما به نشانه‌های شما واکنش نشان می‌دهد، اگر در مواجهه با افرادی که برای نوزادتان جدید هستند، آرام و راحت باشید، بسیار کمک‌کننده است.
- آگاه باشید که کودک شما ممکن است در زمان خستگی، گرسنگی یا بیماری بیشتر در مقابل افراد جدید مضطرب شود.
- اگر کودک شما از بغل شدن توسط یک دوست، خویشاوند یا مراقب خودداری می‌کند، سعی کنید از یک فرآیند حساس‌سازی آهسته استفاده کنید. ابتدا، کودک را در حالی که در آغوش شماست و فرد دیگر در اطراف است، آرام کنید. سپس، اجازه دهید فرد دیگر در حالی که شما نوزاد را نگه داشته‌اید با او صحبت و بازی کند. بعد، کودک را برای مدت کوتاهی به فرد دیگر بدهید و خودتان نزدیک او بمانید. نهایتاً، سعی کنید برای چند دقیقه اتاق را ترک کنید و ببینید چه اتفاقی می‌افتد. اگر کودک گریه کرد، دوباره تلاش کنید. وارد و خارج اتاق شوید و در نهایت کودک شما در این دانش که حتی اگر در حال حاضر حضور ندارید، همیشه بازخواهید گشت، احساس امنیت خواهد کرد.
لازم نیست از بودن در کنار افراد جدید یا معرفی چهره‌های جدید خودداری کنید، حتی زمانی که کودک شما در اوج اضطراب از غریبه ها است. آن‌ها از عادت کردن به بودن در کنار افرادی غیر از والدینشان بهره خواهند برد.
