آموزش خواب کودک به معنای آموزش دادن به نوزاد و کودکتان برای خوابیدن بدون کمک شما است، چه در زمان خواب شبانه و چه وقتی که در طول شب بیدار می‌شود. این فرایند می‌تواند به نوزادان کمک کند تا بهتر بخوابند و به والدین نیز خواب بهتری هدیه بدهد. در این مطلب به بررسی زمان شروع و روش‌های مختلف آموزش خواب کودک خواهیم پرداخت.
آموزش خواب کودک چیست؟
آموزش خواب به نوزاد کمک می‌کند تا یاد بگیرد چگونه به تنهایی به خواب برود و در طول شب به خواب باقی بماند. هدف اصلی این است که نوزاد خود را بدون نیاز به کمک بیرونی آرام کند. برخی از نوزادان این مهارت را به سرعت یاد می‌گیرند، در حالی که دیگران نیاز به زمان و تمرین بیشتری دارند.
چه زمانی می‌توانم آموزش خواب را شروع کنم؟
بیشتر کارشناسان توصیه می‌کنند آموزش خواب را وقتی که نوزاد بین 4 تا 6 ماهه است شروع کنید. در این سن، نوزادان می‌توانند یاد بگیرند به تنهایی به خواب بروند و از چرخه خواب و بیداری منظمی برخوردار می‌شوند. البته هر نوزاد متفاوت است و برخی ممکن است زودتر یا دیرتر از دیگران آماده باشند. در صورت شک داشتن به این مساله، در رابطه با آن با پزشک خود مشورت کنید.
روش‌های آموزش خواب
روش‌های متعددی برای آموزش خواب کودک وجود دارد. انتخاب روش مناسب بستگی به راحتی والدین و پاسخ نوزاد به هر روش دارد. در ادامه برخی از روش‌های رایج آموزش خواب آورده شده است:
روش گریه کنترل شده (Cry it out – CIO)
در این روش، نوزاد را در تختخواب قرار داده و اجازه می‌دهید تا با گریه خودش به خواب برود. والدین نباید به گریه فرزندشان واکنش نشان دهند تا او یاد بگیرد خودش را آرام کند. این روش معمولاً سریع‌ترین نتایج را در پی دارد، اما برای برخی والدین احساسی دشوار است.
روش فربر (Ferber method)
این روش نیز شامل اجازه دادن به گریه نوزاد است اما والدین در فواصل زمانی مشخص به نوزاد سر می زنند تا به او اطمینان دهند که در نزدیکیشان هستند. این فواصل زمانی به تدریج افزایش می‌یابد. هدف این روش این است که نوزاد بدون اینکه بلافاصله توسط والدین آرام شود، یاد بگیرد به خواب برود.
روش موج (The Wave)
این روش آموزش خواب کودک مشابه روش فربر است اما تاکید بیشتری بر اطمینان دادن به نوزاد دارد. والدین هر چند دقیقه یکبار به نوزاد سر می‌زنند و با جمله‌ای آرامش‌بخش او را تسکین می‌دهند. این روش می‌تواند برای بچه های بزرگتر که ممکن است دچار اضطراب جدایی شوند، مفید باشد.
روش صندلی (The Chair Method)
در این روش، والدین ابتدا کنار تخت نوزاد می‌نشینند و به تدریج فاصله خود را از تخت افزایش می‌دهند تا نوزاد به تنهایی بخوابد. این روش برای والدینی که نمی‌خواهند نوزادشان را گریه کنان تنها بگذارند، مناسب است.
روش کاهش تدریجی (Fading Method)
این روش به تدریج زمان خواب نوزاد را تنظیم می‌کند تا به زمان خواب ایده‌آل برسد. والدین با تغییر تدریجی زمان خواب، نوزاد را به زمان مناسبی برای خوابیدن هدایت می‌کنند.
آموزش خواب ملایم
این روش برای والدینی که نمی‌خواهند نوزادشان گریه کند مناسب است. در این روش، والدین نوزاد را آرام می‌کنند و در صورت بیدار شدن او را دوباره به خواب می‌برند. این روش نیاز به صبر و زمان بیشتری دارد اما استرس کمتری برای والدین به همراه دارد.
چگونه آموزش خواب کودک را انجام دهیم؟
معرفی یک روال خواب
یک روال خواب ثابت مانند حمام گرم، خواندن کتاب و لالایی می‌تواند به نوزاد کمک کند تا خواب راحت‌تری داشته باشد.
پیروی از یک برنامه روزانه
زمان بیداری و خواب منظم در طول روز به نوزاد کمک می‌کند تا به برنامه خواب خود عادت کند.
ایجاد محیط خواب ایمن
نوزاد باید روی پشت خود و در تخت خود بخوابد، بدون پتو یا اسباب‌بازی اضافی که ممکن است خطرناک باشد.
شناخت نشانه‌های خستگی کودک
به نشانه‌های خستگی مانند مالیدن چشم‌ها و خمیازه کشیدن توجه کنید و نوزاد را زودتر به خواب بگذارید.
انتخاب زمان مناسب
آموزش خواب کودک را در دوره‌ای آرام برای خانواده شروع کنید و در صورت امکان از یک عزیز دیگر برای کمک بهره بگیرید.
آموزش آرامش‌دهی به نوزاد
نوزاد را زمانی که خواب‌آلود اما بیدار است برای خوابیدن آماده کنید تا خودش به خواب برود.
به هر صدایی پاسخ ندهید
به فرزندتان فرصت دهید تا خود را آرام کند و بلافاصله به هر صدایی واکنش نشان ندهید.
صبر و استقامت داشته باشید
آموزش خواب ممکن است چند شب تا چند هفته طول بکشد، بنابراین صبور باشید و برنامه را پیگیری کنید.
دانستن زمان امتحان کردن روش جدید
اگر پس از حداقل یک هفته نتایج قابل قبولی ندیدید یا روش فعلی بسیار استرس‌زا است، ممکن است بخواهید روش دیگری را امتحان کنید.
مزایای آموزش خواب
آموزش خواب می‌تواند به کودکان کمک کند که سریع‌تر به خواب بروند، شب‌ها کمتر بیدار شوند و خواب با کیفیت‌تری داشته باشند. والدین نیز بیشتر می‌خوابند و در حال بهتری خواهند بود.
آیا باید آموزش خواب کودک را امتحان کنم؟
تصمیم به آموزش خواب یک انتخاب شخصی است و بستگی به وضعیت خواب فعلی و ترجیحات خانواده دارد. اگر از عادات خواب فرزندتان راضی هستید، نیازی به تغییر نیست.
در نهایت، هر خانواده و هر کودک متفاوت است و پیدا کردن روشی که برای شما و نوزادتان مناسب باشد، نیازمند صبر و آزمایش است.
