آلرژی در نوزادان

اگر پوست نوزادتان دچار قرمزی و جوش های ریز شده یا به جای پوست نرم و لطیف همیشگی، کمی زبر و حساس به نظر می رسد، ممکن است پای آلرژی در نوزادان در میان باشد. گاهی هم نوزاد بدون دلیل مشخصی عطسه   یا بینی اش می گیرد. این علائم می توانند نشانه هایی از حساسیت یا واکنش آلرژیک باشند.

برخی عوامل ساده مثل شیر گاو، گرد و غبار یا حتی موی حیوان خانگی می توانند باعث بروز آلرژی در نوزادان شوند. اما نگران نباشید، چون راه های مؤثر و علمی برای کنترل این وضعیت وجود دارد.

آلرژی غذایی در نوزادان

یکی از رایج ترین انواع آلرژی در نوزادان، آلرژی غذایی است. بر اساس آمارهای بین المللی، درصد قابل توجهی از نوزادان در ماه های ابتدایی زندگی به نوعی از مواد غذایی واکنش آلرژیک نشان می دهند. نوزاد ممکن است به هر نوع ماده غذایی آلرژی داشته باشد و گاهی حتی نسبت به چند خوراکی مختلف همزمان حساسیت نشان دهد.

غذاهای محرک آلرژی در نوزادان

در میان خوراکی ها، بادام زمینی یکی از شایع ترین محرک های آلرژی در نوزادان است. سایر مواد غذایی که معمولا باعث واکنش آلرژیک می شوند شامل موارد زیر هستند:

• شیر گاو
• تخم مرغ
• ماهی
• مغزها مانند بادام، گردو و بادام هندی
• میگو و سایر غذاهای دریایی
• سویا
• گندم

علائم آلرژی غذایی در نوزادان

علائم آلرژی در نوزادان ممکن است چند دقیقه تا چند ساعت بعد از خوردن ماده غذایی ظاهر شود و شامل موارد زیر است:

• درد یا ناراحتی در شکم
• سرفه یا خس خس سینه
• اسهال
• تهوع یا استفراغ
• کهیر یا قرمزی پوست
• قرمزی دور دهان
• گرفتگی یا آبریزش بینی
• تورم در صورت یا اندام ها
• مشکل در تنفس یا احساس گرفتگی گلو

در برخی موارد، آلرژی در نوزادان ممکن است شدید و خطرناک باشد. اگر نوزاد دچار تنگی نفس، رنگ پریدگی یا بی حالی ناگهانی شد، ممکن است در حال تجربه ی شوک آلرژیک (آنافیلاکسی) باشد که یک وضعیت اورژانسی است و باید فورا به پزشک مراجعه شود.

پزشک معمولا در چنین شرایطی دارویی به نام «اپی پن» (EpiPen) تجویز می کند که حاوی آدرنالین است. این دارو در مواقع اضطراری باید در اولین لحظات بروز علائم تزریق شود.

درمان و پیشگیری از آلرژی غذایی در نوزادان

در حال حاضر درمان قطعی برای آلرژی غذایی وجود ندارد، اما پژوهش های جدید نشان داده اند که اگر برخی مواد مانند بادام زمینی در سنین 4 تا 6 ماهگی (تحت نظر پزشک) به نوزاد معرفی شوند، ممکن است از بروز آلرژی در نوزادان جلوگیری شود. همچنین مطالعاتی درباره درمان ایمنی زیرزبانی (ریختن قطره مخصوص بادام زمینی زیر زبان نوزاد) انجام شده که در کاهش حساسیت مؤثر بوده است.

با این حال، اگر پزشک تشخیص دهد نوزادتان دچار آلرژی غذایی است، باید از مصرف آن ماده غذایی خودداری کنید؛ حتی مقدار بسیار کم آن می تواند خطرناک باشد. همیشه برچسب مواد غذایی را بررسی کنید و در هنگام سفارش غذا در رستوران دقت زیادی داشته باشید.

برخی نوزادان در سال های بعد آلرژی خود را از بین می برند، اما در بعضی موارد این حساسیت تا بزرگسالی ادامه دارد.

گاهی مادران شیرده متوجه می شوند که نوزادشان بعد از خوردن بعضی غذاهای خاص (مثلا غذاهای تند یا نفاخ) بی قراری می کند. این حالت معمولا نشانه ی آلرژی نیست و بیشتر به ناراحتی گوارشی یا کولیک مربوط می شود. در چنین مواقعی بهتر است با پزشک مشورت شود.

اگر سابقه خانوادگی آلرژی دارید، توصیه پزشکان این است که تا شش ماهگی فقط از شیر مادر برای تغذیه استفاده کنید، چون شیر مادر می تواند احتمال بروز آلرژی در نوزادان را کاهش دهد. البته نیازی نیست مادر در دوران شیردهی رژیم سخت بگیرد یا از بسیاری مواد غذایی پرهیز کند، چون شواهدی مبنی بر جلوگیری از آلرژی یا آسم وجود ندارد.

آلرژی فصلی در نوزادان

اگر متوجه شدید که نوزادتان در فصل خاصی از سال بیشتر عطسه می کند یا بینی اش گرفته است، ممکن است دچار آلرژی فصلی یا تب یونجه باشد. این نوع آلرژی در نوزادان معمولا در زمان گرده افشانی درختان و گیاهان تشدید می شود.

علائم آلرژی فصلی در نوزادان

علائم معمولا شبیه بزرگسالان است:

• آبریزش یا خارش بینی
• عطسه های مکرر
• چشم های watery (اشک ریز و حساس)
• گرفتگی بینی

در برخی نوزادان، آلرژی فصلی باعث درد گوش یا عفونت های مکرر گوش می شود. اگر این علائم ادامه دار باشد، پزشک ممکن است آزمایش آلرژی تجویز کند.

آلرژی خانگی یا آلرژی به محیط داخل خانه

خیلی از مادران تصور نمی کنند که اسباب بازی مورد علاقه نوزادشان ممکن است منبع آلرژی باشد! اما ذرات بسیار ریز گرد و غبار یا «مایت های گرد و غبار» در وسایلی مثل عروسک های پارچه ای، فرش و بالش جمع می شوند و یکی از دلایل شایع آلرژی در نوزادان هستند. همچنین کپک، دود سیگار و حتی عطرها می توانند حساسیت نوزاد را تحریک کنند.

تقریبا از هر شش نوزاد، یک نوزاد به آلرژی خانگی مبتلا است. علائم معمولا مشابه آلرژی فصلی است: عطسه، گرفتگی بینی، آبریزش بینی و بی قراری هنگام خواب.

راه های کاهش آلرژی در نوزادان در خانه

برای کاهش علائم آلرژی در نوزادان در محیط منزل می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• فیلترهای دستگاه تهویه را هر ماه تعویض کنید.
• از فرش های پرزدار سرتاسری خودداری کنید، چون گرد و غبار را جذب می کنند.
• به صورت منظم جاروبرقی بکشید و گردگیری کنید.
• از کاورهای ضد آلرژی برای تشک و بالش استفاده کنید.
• ملحفه ها را هر دو هفته با آب داغ بشویید.
• اسباب بازی های پارچه ای را هفته ای یک بار داخل فریزر بگذارید تا مایت ها از بین بروند.
• از دستگاه های بخور یا رطوبت ساز استفاده نکنید چون رشد کپک را افزایش می دهند.

آلرژی به حیوانات خانگی در نوزادان

اگر حیوان خانگی در خانه دارید، ممکن است نوزاد شما به آن حساسیت نشان دهد. بیشتر نوزادان به گربه حساس تر از سگ هستند، اما آلرژی به موی سگ هم دیده می شود. در چنین شرایطی می توانید حیوانات بدون مو یا آلرژی زا مثل ماهی را جایگزین کنید.

تماس مستقیم با موی حیوان می تواند باعث عطسه، آبریزش بینی یا کهیر شود. شست وشوی مرتب دست ها و محدود کردن حضور حیوان در اتاق نوزاد، کمک زیادی به کاهش علائم آلرژی در نوزادان می کند.

تشخیص آلرژی در نوزادان چگونه است؟

برای تشخیص دقیق، بهتر است علائم نوزاد را یادداشت کنید؛ مثلا چه زمانی عطسه می کند یا بعد از خوردن چه غذایی دچار کهیر می شود. این اطلاعات به پزشک کمک می کند نوع دقیق آلرژی را تشخیص دهد.

پزشک ممکن است شما را به متخصص آلرژی ارجاع دهد. او درباره سابقه خانوادگی و شرایط محیطی سؤال می پرسد و در صورت نیاز، تست پوستی یا خونی انجام می دهد تا نوع دقیق آلرژی در نوزادان مشخص شود.

آلرژی در نوزادان چگونه درمان می شود؟

روش درمان بستگی به نوع آلرژی دارد، اما معمولا پزشک ممکن است موارد زیر را پیشنهاد دهد:

• داروهای آنتی هیستامین برای کاهش خارش یا کهیر
• اسپری یا بخور مخصوص برای باز کردن راه تنفسی
• استفاده از اپی پن در موارد آلرژی شدید
• درمان ایمنی زیرزبانی برای کاهش حساسیت به برخی مواد مانند بادام زمینی

در کنار درمان های دارویی، ایجاد محیطی تمیز، تغذیه سالم و دوری از عوامل تحریک کننده از مهم ترین روش های کنترل آلرژی در نوزادان هستند.

سخنی از نی نی تینی

آلرژی در نوزادان پدیده ای شایع اما قابل کنترل است. با شناخت علائم و پرهیز از مواد تحریک کننده می توانید سلامت و آرامش نوزاد خود را تضمین کنید. همیشه قبل از هرگونه تغییر در رژیم غذایی یا مصرف دارو، با پزشک متخصص مشورت کنید.