برخی از علائم شروع زایمان عبارتند از:
- انقباضات یا سفت شدن شکم: این انقباضات معمولا در ابتدا با فواصل طولانی رخ می دهند و به تدریج به هم نزدیک تر می شوند. در مراحل اولیه ممکن است مشابه دردهای قاعدگی باشند اما با گذشت زمان شدت و نظم بیشتری پیدا می کنند.
- ترشح مخاطی (نمایش یا شو): ممکن است یک لخته ژله ای شکل یا ترشحات غلیظ که گاهی کمی خون آلود است از دهانه رحم خارج شود. این ترشح به این معنی است که “درپوش مخاطی” که دهانه رحم را در دوران بارداری مسدود کرده بود، جدا شده است.
- درد کمر: درد در قسمت پایین کمر که ممکن است مداوم یا همراه با انقباضات باشد نیز یکی از علائم شروع زایمان است. این درد گاهی شبیه درد قبل از عادت ماهیانه است.
- احساس فشار برای دفع: ممکن است احساس کنید باید به دستشویی بروید، زیرا سر نوزاد روی روده ها فشار وارد می کند.
- پاره شدن کیسه آب (آب رفتن): ممکن است ناگهان یا به تدریج، مایع شفافی از واژن خارج شود که نشان دهنده پاره شدن کیسه آب است. این علامت معمولا به معنای شروع زایمان است.
با مشاهده علائم شروع زایمان چه زمانی باید با ماما یا بیمارستان تماس بگیرید؟
اگر احساس کردید که زایمان شما شروع شده یا علائمی را تجربه می کنید که به آن ها اشاره شد، بهتر است در اولین فرصت با ماما یا بخش زایمان بیمارستان تماس بگیرید. در موارد زیر حتما باید با آن ها تماس بگیرید:
- اگر فکر می کنید وارد مرحله زایمان شده اید.
- اگر انقباضات منظم دارید که هر 5 دقیقه یا کمتر تکرار می شوند.
همچنین اگر در مورد هر چیزی مطمئن نیستید یا نگران هستید، می توانید با ماما تماس بگیرید و راهنمایی بخواهید.
اگر نتوانستید با ماما یا بیمارستان ارتباط بگیرید، با مرکز فوریت های پزشکی (شماره 115) تماس بگیرید.
مواردی که نیاز به تماس فوری با ماما یا بیمارستان دارند
اگر هر یک از موارد زیر را تجربه کردید، بدون معطلی و حتی اگر نیمه شب باشد، فورا با ماما یا بیمارستان تماس بگیرید:
- اگر کیسه آب شما پاره شده است.
- اگر خون ریزی واژینال دارید.
- اگر حرکات نوزاد کمتر از حالت معمول شده است.
- اگر کمتر از 37 هفته باردار هستید و فکر می کنید زایمان شروع شده است.
- اگر هر یک از انقباضات شما بیشتر از 2 دقیقه طول می کشد.
- اگر در هر 10 دقیقه بیش از 6 انقباض دارید.
این علائم مهم هستند و نیاز به بررسی فوری توسط ماما یا پزشک دارند. منتظر فردا یا صبح نمانید و فورا تماس بگیرید.
اگر به هر دلیلی نتوانستید با ماما یا بیمارستان تماس بگیرید، با شماره 115 (اورژانس) تماس بگیرید.
چه زمانی باید با اورژانس تماس بگیرید؟
اگر علائم شروع زایمان دارید و احساس می کنید نوزادتان در حال به دنیا آمدن است و فشار شدیدی برای زور زدن دارید، باید بلافاصله با اورژانس (شماره ۱۱۵) تماس بگیرید و آمبولانس درخواست کنید.
فاز پنهان زایمان (مرحله نهفته زایمان)
علائم شروع زایمان با فاز پنهان یا فاز نهفته آغاز می شود. در این مرحله، دهانه رحم به تدریج نرم و نازک می شود و کم کم باز می شود تا مسیر برای تولد نوزاد فراهم شود. این مرحله ممکن است چندین ساعت یا حتی چند روز طول بکشد.
معمولا به مادران توصیه می شود که در این مرحله در خانه بمانند و تا زمانی که انقباضات قوی و منظم تر شوند به بیمارستان مراجعه نکنند. اگر در این زمان به بیمارستان مراجعه کنید، احتمال دارد که ماما به شما پیشنهاد کند به خانه برگردید و صبر کنید.
برای آگاهی بیشتر می توانید درباره مراحل مختلف زایمان و کارهایی که در فاز نهفته می توانید انجام دهید، منابع معتبر ایرانی را مطالعه کنید. در این مرحله استراحت کافی، تغذیه مناسب و حفظ آرامش بسیار مهم است.
اگر هر یک از علائم شروع زایمان را داشتید و احساس نگرانی کردید یا مطمئن نبودید چه باید بکنید، حتما با ماما تماس بگیرید.
انقباضات زایمانی چه حسی دارند؟
یکی از علائم شروع زایمان در هنگام انقباض سفت شدن رحم است، رحم شما سفت می شود و سپس شل می شود. برای بسیاری از خانم ها، انقباضات شبیه درد شدید دوران قاعدگی است.
ممکن است قبلا در دوران بارداری مخصوصا در ماه های پایانی، انقباضات تمرینی (Braxton Hicks) را تجربه کرده باشید. این انقباضات معمولا ناراحت کننده هستند اما درد زیادی ندارند. انقباضات براکستون هیکس معمولا طولانی نیستند، منظم نمی شوند و شدت آن ها افزایش نمی یابد.
اما وقتی وارد زایمان واقعی می شوید، انقباضات به مرور قوی تر، طولانی تر و با فاصله های کوتاه تر اتفاق می افتند. در طول هر انقباض، عضلات رحم سفت می شوند و درد افزایش می یابد. اگر دست خود را روی شکم بگذارید، متوجه سفت شدن آن می شوید. با پایان انقباض، عضلات شل می شوند، درد کاهش می یابد و شکم شما دوباره نرم می شود.
این انقباضات به نوزاد شما کمک می کنند تا به پایین حرکت کند و دهانه رحم باز شود تا زایمان انجام شود.
ماما احتمالا به شما توصیه خواهد کرد که تا زمانی که انقباضات شدید و منظم نشده اند در خانه بمانید.
برای اطلاعات بیشتر می توانید درباره زمان مناسب برای مراجعه به بیمارستان با ماما مشورت کنید.
ترشح “Show” یا علامت نزدیک شدن به زایمان چیست؟
در دوران بارداری، دهانه رحم توسط یک توده موکوسی بسته می شود. این ترشحات چسبناک و صورتی رنگ که ممکن است به صورت یکباره یا در چند مرحله خارج شوند، Show نام دارند.
- رنگ صورتی آن به دلیل وجود مقدار کمی خون است.
- اگر خونریزی شما زیاد باشد، فورا با بیمارستان یا ماما تماس بگیرید.
- Show نشانه باز شدن دهانه رحم است.
- ممکن است زایمان به زودی شروع شود یا چند روز دیگر طول بکشد.
گاهی اوقات ممکن است اصلا Show مشاهده نشود.
کیسه آب کی و چگونه پاره می شود؟
معمولا کیسه آب در حین زایمان پاره می شود، اما ممکن است قبل از شروع زایمان هم اتفاق بیفتد و یکی از علائم شروع زایمان باشد.
نوزاد درون کیسه ای پر از مایع به نام کیسه آمنیوتیک رشد می کند. با شروع زایمان، این کیسه معمولا پاره شده و مایع از طریق واژن خارج می شود. در برخی موارد، ماما یا پزشک ممکن است کیسه آب را به صورت کنترل شده پاره کند.
اگر کیسه آب به صورت طبیعی پاره شود:
- ممکن است خروج آب به صورت چکه چکه یا ناگهانی و شدید باشد.
- برای آمادگی، می توانید هنگام بیرون رفتن از منزل، از نوار بهداشتی (نه تامپون) استفاده کنید و روی تخت خود ملحفه محافظ بیندازید.
- مایع آمنیوتیک معمولا بی رنگ و شفاف است و ممکن است در ابتدا کمی خون آلود باشد.
در این موارد حتما فورا به ماما اطلاع دهید:
- اگر آب بوی بد یا رنگ غیرطبیعی دارد.
- اگر دچار خونریزی شده اید.
اگر کیسه آب قبل از شروع انقباضات پاره شود:
- فورا با ماما تماس بگیرید.
- از نوار بهداشتی استفاده کنید تا ماما بتواند رنگ و بوی مایع را بررسی کند.
اگر بعد از پاره شدن کیسه آب زایمان شروع نشود
معمولا زایمان طی 24 ساعت پس از پاره شدن کیسه آب شروع می شود. اگر زایمان شروع نشود، احتمالا پیشنهاد القای زایمان به شما داده می شود، زیرا بدون مایع آمنیوتیک خطر عفونت برای نوزاد کمی افزایش می یابد.
تا زمان القای زایمان یا شروع طبیعی آن:
- فورا به ماما اطلاع دهید اگر حرکات نوزاد کمتر شد یا رنگ و بوی مایع تغییر کرد.
- هر 4 ساعت یک بار (در زمان بیداری) دمای بدن خود را اندازه بگیرید و در صورت افزایش دما (معمولا بالای 37.5 درجه) به ماما اطلاع دهید. ممکن است برخی ماماها توصیه کنند زودتر تماس بگیرید.
شواهدی وجود ندارد که حمام کردن یا دوش گرفتن پس از پاره شدن کیسه آب خطر عفونت را افزایش دهد، اما داشتن رابطه جنسی ممکن است این خطر را بیشتر کند.
چگونه با شروع زایمان کنار بیاییم؟
در ابتدای زایمان می توانید:
- در صورت تمایل راه بروید یا حرکت کنید.
- مایعات بنوشید، نوشیدنی های ورزشی (ایزوتونیک) می توانند انرژی شما را حفظ کنند.
- در صورت میل، غذاهای سبک بخورید.
- از تکنیک های تنفس و آرام سازی که یاد گرفته اید استفاده کنید، شریک زایمان شما می تواند همراهی تان کند.
- شریک زایمان شما می تواند کمرتان را ماساژ دهد، این کار می تواند به کاهش درد کمک کند.
- طبق دستورالعمل روی بسته بندی، می توانید پاراستامول (استامینوفن) مصرف کنید، مصرف آن در زایمان بی خطر است.
- یک حمام گرم بگیرید.
فازهای مختلف زایمان: از شروع تا تولد نوزاد
مرحله اول زایمان: باز شدن دهانه رحم (فعال شدن زایمان)
مرحله اول زایمان مهم ترین بخش شروع روند تولد است و به دو فاز تقسیم می شود:
- فاز نهفته: در این مرحله، دهانه رحم به آرامی نرم و نازک می شود و ممکن است ۳ تا ۴ سانتی متر باز شود. این فاز ممکن است چند ساعت یا حتی چند روز طول بکشد.
- فاز فعال: باز شدن دهانه رحم سرعت می گیرد و از حدود ۴ سانتی متر به سمت ۱۰ سانتی متر (باز شدن کامل) پیش می رود. این فاز معمولا کوتاه تر است و انقباضات قوی تر و منظم تر می شوند.
در طول مرحله اول:
- انقباضات منظم تر، طولانی تر و شدیدتر می شوند.
- ممکن است ترشحات خونی یا «Show» بیشتر شود.
- ممکن است فشار در ناحیه پایین شکم و کمر افزایش یابد.
مرحله دوم زایمان: خروج نوزاد
زمانی که دهانه رحم کاملا باز شد (حدود 10 سانتی متر)، مرحله دوم زایمان آغاز می شود که در آن باید به نوزاد کمک کنید از کانال زایمانی عبور کند و به دنیا بیاید.
- فشارهای قوی و منظم دارید که باید در هنگام انقباض ها نفس خود را نگه دارید و به نوزاد کمک کنید حرکت کند.
- ممکن است نیاز باشد در وضعیت های مختلف بخوابید یا بنشینید که ماما یا پزشک به شما کمک می کند.
- در این مرحله ماما یا پزشک کنار شما هستند تا مراقبت های لازم انجام شود.
مرحله سوم زایمان: خروج جفت
پس از تولد نوزاد، مرحله سوم شروع می شود که در آن جفت و پرده های جنینی از رحم خارج می شوند.
- معمولا این مرحله کوتاه تر از مراحل قبل است.
- ممکن است انقباضات خفیفی داشته باشید که به جدا شدن جفت کمک می کند.
- ماما یا پزشک اطمینان حاصل می کنند که همه چیز به درستی خارج شده و رحم سالم است.
نکات مهم برای مراقبت در مراحل اولیه زایمان
- حفظ آرامش: نفس عمیق بکشید و سعی کنید تنش های عضلانی را کاهش دهید.
- نوشیدن مایعات: حفظ آب بدن بسیار مهم است، اما بهتر است مایعات سبک و انرژی زا مثل نوشیدنی های ایزوتونیک بنوشید.
- پشتیبانی: حضور شریک زایمان یا همراهی که به شما کمک کند، باعث آرامش و کاهش درد می شود.
- حرکت: اگر امکانش هست، تغییر وضعیت و راه رفتن می تواند روند زایمان را تسهیل کند.
- مدیریت درد: از روش های تنفس، ماساژ، حمام گرم و مصرف داروهای مجاز استفاده کنید.
سخنی از نی نی تینی
با علائم شروع زایمان آشنا باشید و آرامش خود را حفظ کنید. نترسید و بدانید که تیم مراقبتی شما آماده کمک به شماست. سوالات و نگرانی هایتان را با ماما یا پزشک در میان بگذارید.
شما چه تجربه ای یا سوالی درباره علائم شروع زایمان دارید؟ آیا نکته ای هست که دوست داشته باشید بیشتر درباره اش بدانید؟
لطفا نظرات و سوالات تان را با من در میان بگذارید تا بتوانم بهتر و دقیق تر به شما کمک کنم.
همچنین اگر تجربه ای از نشانه های زایمان یا روش های آرام سازی در این دوران دارید، خوشحال می شوم بشنوم!
منتظر پیام های شما هستم.
